FTX İmparatorluğu çöküşünün perde arkası
‘Yanlışlıkla’ 8 milyar dolar kaybeden kripto borsasının yıkılışında neler yaşandı?
Gerçekten 8 milyar dolara mal olan bir yanlışlık mıydı? Yoksa yalnızca Sam Bankman-Fried’ın argümanı mıydı?
30 yaşındaki birisinin liderliğinde önde gelen kripto kurumu olan FTX, geçtiğimiz günlerde süratle çökerken, çalışanlarının birçok şirketin bulunduğu Karayip ülkesi Bahamalar’dan ardına bile bakmadan kaçtı. Öyle ki bazı çalışanları arabalarını havaalanında terk etti.
Dile kolay yalnızca birkaç gün içinde, 32 milyar dolarlık değeriyle ünlüler ve politikacılar tarafından kutlanan kripto piyasalarının öncüsü olmaktan aşağılayıcı bir iflasla karşı karşıya kalmıştı.
FTX’in finansmanı ve kaotik defter tutmasının detayları gözler önüne serildi. Yasal soruşturmaların odak noktası kripto kurumunun bilançosundaki boşluklar ve bilhassa 8 milyar dolarlık eksik müşteri mevduatı.
Bankman-Fried’in sunabileceği seçeneklerin en masum versiyonu, eksik müşteri fonlarının sadece bir izleme olduğuydu.
İmzası haline dönüşen dağınık saçları ve bol kargo şortlarını birleştiren MIT mezunu, FTX’in de denetim ettiği özel ticaret firması Alameda Research’e müşteri parası gönderdiğini kabul etti.
Bankman-Fried, Financial Times’a verdiği mülakatta FTX bilançosundaki boşluğun büyük ölçüde paranın Alameda’ya kaydırıldığını, lakin hareketin “yanlışlıkla” gerçekleştiğini söyledi.
Vox ile yaptığı röportajda ise FTX’e yönelik paranın ticaret firmasında sona erdiğini fark ettiğini anlattı: “Kahretsin, insanlar Alameda’ya 8 milyar dolar bağladılar ve aman Tanrım unuttuk”
Birçoğu bu açıklamaya inanmayı imkânsız buldu. Savcılar, piyasa düzenleyicileri, yatırımcılar ve 1 milyona kadar alacaklının tümü eksik fonlar hakkında sorular sorduğundan, kimileri olayların daha hain bir versiyonuna aslında ikna olmuş durumda.
Çalışanların anlattıklarına nazaran FTX’te işler, çağdaş bir şirketten çok feodal bir mahkeme üzere yönetiliyordu. Karar alma ve şirketin işleriyle ilgili bilgi, 20’li yaşlarının sonlarında Bankman-Fried ve birçoğu Bahamalar’daki lüks bir çatı katında birlikte yaşayan bir avuç yakın arkadaşla sonluydu. Ve Sadakat her şeyden önünde geliyordu.
İflas süreçlerini yürütmek için getirilen kıdemli iflas uzmanı John Ray III’ün ilk kararı yıkıcıydı. Daha önce başarısız enerji grubu Enron’un çökmesine yardım eden Ray, ”Kariyerimde hiç bu kadar kusursuz bir kurumsal denetim başarısızlığı ve burada meydana geldiği kadar finansal bilgi eksikliğini görmedim.” dedi.
“BİR TIMARHANE GİBİ YÖNETİLDİ”
ABD’de yatırımcılar adına açılan bir toplu dava, FTX’in “gerçekten bir iskambil kule, belirsiz ağ kuruluşları arasında müşteri fonlarını karıştıran bir Ponzi planı” olduğunu tez etti.
Binance ile muahede bozulduğunda Bankman-Fried birkaç gün direndi. Lakin avukatı ve babasıyla gece geç saatlerde yaptığı görüşmelerin akabinde 11 Kasım günü saat 4.30 civarında şirketin iflas süreçlerini başlattı.
Öte yandan Salı günü görülen iflas davasıyla ilgili birinci duruşmada, şirketin avukatı FTX’in Bankman-Fried’ın “kişisel tımarhanesi” gibi yönetildiğini söyleyerek korkunç bir iddiada bulundu.
“BİR ZAMANLAR İMRENİLEN BİR İMPARATORLUKTUK”
Ancak Bankman-Fried yenilgiyi kabul edemiyor gibi görünüyordu. Vox’un yayınladığı mesajlarda, müşterilere geri ödeme yapmak için hala 8 milyar dolar toplamada ısrar etti. Bunu başarması için sağ kolları Wang ve Singh’in “geri dönmesi” gerektiğini söyledi.
Fakat ikisi de çatı katını terk etmişti. Bankman-Fried, Wang’ın “korktuğunu” ve Singh’in müşterilerin parasını kaybettiği için “utandığını ve suçlu” hissettiğini söyledi.
Bankman-Fried’in çöküşüyle uzlaşmamış üzere görünmesine karşın, çalışanlar yıldırım suratındaki yıkılışın ve eski işverenlerinin hem kendi inançlarına hem de müşterilerinin inancına ihanet ettiğinin farkına varmaktan şaşkına döndüler.
“Biz iyi adamlardık. . .”diyor yıllarını FTX’e vermiş bir çalışan ve ekliyor: “Biz bir vakitler bir imparatorluktuk”